Wereldliteratuur

Melville, H. (2008). Moby dick. Amsterdam: Uitgeverij van Gennep.
volwassenen
roman, fictie
noodlot, walvisvangst, vriendschap
***
De strijd van kapitein Achab met de witte walvis die hem ooit zijn been heeft afgebeten wordt verteld door de enige overlevende, Ismaël. Een meeslepend geromantiseerde encyclopedie van de zee, de walvisvaart, de potvis, de mens en de wraak.

E) vertelperspectief: herschrijf een fragment van 1,5 p. in een ander en origineel vertelperspectief.

U heeft wel eens vernomen, de muren hebben oren. En toen heeft u gedacht, wat een flauwe kul. Welnu ziet hier, een muur die u toespreekt. En wat  mijn oren vernomen hebben is waarachtig. Zelf heb ik mij eveneens de vraag gesteld of het geen droom of waan was, maar mijn broeders en zusters, mee dragers van het dak waaronder het feestgejoel onder de zeelieden bruist, waren evenwel zeker van hun stuk. Onder de latten van herberg ‘de spuitende walvis’ heeft de waard, Pieter Doodskist, een jonge walvisvaarder en tevens avonturier zover gekregen het bed te delen met een bizarre harpoenier. Het is belangrijk u de details mee te geven die deze merkwaardige avond plaatsvonden.

De avondschemering moet reeds gevallen zijn, want de waard had zijn goed in het vlees zittende vrouw aangemaand tot het klaarmaken van de avondkost. Een ritueel dat er op wijst dat menig walvisvaarders met luide knorrende magen de gelagkamer zal vullen.
  Ik voelde hoe zijn ogen op mij rustten. Kennelijk bekeek de man het schilderij dat mij sierde. Ik hoorde hem mompelen: ‘gezellige tent,’ toen nam hij de deurknop in zijn handen en trok met enige kracht de deur open. De scharnieren piepten toen de deur achter hem dichtviel. Hij verdween in de duisternis van de gelagkamer.
Er heerste een gezellige drukte. De zeebonken pochten over hun avonturen op de zee. Het ene verhaal al meer opzienbarend dan het andere. Het ruige zeemansbestaan kende geen grenzen. Hoewel kaarten een geliefde bezigheid onder de mannen is, verliest geen van allen graag. Eensklaps slaat een man met zijn vuist op de tafel. Het geluid van splinterend hout, gevolgd door zijn makkers die bulderen van het lachen, vullen de ruimte.
De man zijn voetstappen houden halt. Ik hoor de waard tegen hem zeggen dat al de bedden bezet zijn, tenzij hij het niet erg vond om zijn deken met een harpoenier te delen. De man antwoordt: ‘zolang hij maar geen afstotelijke kerel is.’ ‘Steek een stoel onder je kont,’ de waard biedt hem een zitplaats aan en vraagt hem of hij nog iets door zijn keelgat wil gieten, of een hapje, want hij is toch net iets aan het bekokstoven voor enkele gasten. Met een plof zet de man zich neer. Hij bestudeert klaarblijkelijk een collega-zeeman die vol overgave met zijn zakmes in hout schraapt, want er klinkt een stem: ‘ik wil een schip met volle zeilen tevoorschijn toveren!’ De grauwe stem wordt gevolgd door een klodder tabakssap die tegen een stoelpoot uiteen spat.
Wat later klinkt er geschuifel, de mannen nemen plaats aan tafel. Een enkeling stort zich vol overgave op de maaltijd. Zijn mes brengt een piepend geluid voort als het over het bord uit walvisbot schraapt. Ik hoor de man tegen de waard fluisteren. ‘Dat is toch niet de harpoenier?’ De waard stelt hem gerust, ‘ Nee hoor, de harpoeniers is een man met een donker gezicht en eet alleen maar biefstuk. Rauw.’
In het portaal klinkt het gestamp van laarzen, de mannen van De Butskop zijn gearriveerd.

Deze opdracht is zeker een aanrader om toe te passen tijdens de les. Het verbetert het denkvermogen en creatieve vaardigheden van de leerlingen wat creatief schrijven betreft. Ook naar leesbeleving toe is dit een goede opdracht. Leerlingen leren zich inleven in een verhaal of een bepaald personage. Voor mij persoonlijk is dit de leukste opdracht. Dit omdat ik graag schrijf en eveneens omdat het een uitdaging is om de romantische schrijfstijl van de auteur te behouden en alsnog de lezer te blijven boeien. Een extra moeilijkheidsgraad voor deze opdracht zou kunnen zijn, het schrijven vanuit een ander vertelperspectief voor een andere doelgroep.